Siddhartha Gautama - Shākyamuni, mędrzec, założyciel buddyzmu
Siddhartha Gautama - Shākyamuni, mędrzec, założyciel buddyzmu
zhongguo zhongguo
2332
BLOG

Czy wiecie odkąd Tybet należy do Chin ?

zhongguo zhongguo Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 23

  Współczesne dyskusje dotyczące sprawy Tybetu są stawką polityczną.

 Dyskusje związane z przynależnością Tybetu do Chin nie mają  podstaw z rzeczywistością łączącą dwa narody.

  Reprezentując w pewnym stopniu Chiny, łącząc się z cywilizacją i narodem nie mogę zrozumieć dyskusji podważających przynależność Tybetu do Chin. Nie jestem w stanie zaakceptować jałowych wypowiedzi osób, które nie znają odległej historii Państwa Środka.

Dla wyjaśnienia przypomnę kilka historycznych faktów.

Tybet od wieków znajdował się pod protektoratem chińskim, opartym na bazie silnego nacisku poprawnych stosunków cesarzy chińskich z tybetańskimi przedstawicielami duchownym (Dalai Lama).

Należy spojrzeć daleko w przeszłość aby się doszukać historycznej prawdy, której nie należy podważać. Dawne dokumenty urzędowe ukazują przynależność Tybetu do Chin już w VIII wieku, na mocy zawartego małżeństwa chińskiej księżniczki z dynastii Tang – Wencheng z tybetańskim królem Song-tse Gampo.

   Wersją najczęściej zaawansowaną jest kluczowe wydarzenie z XIII wieku. Po inwazji i kontroli mongolskiej oraz po utworzeniu dynastii Yuan przez Kubilai Khana następuje początek stosunków politycznych między przedstawicielami szkół buddyzmu tybetańskiego i cesarzem Chin. Kubilai Khan współdziała z Sakjapami (klan, z którego wywodzi się Budda). Oficjalnie regencja Sakjapów rozpoczyna się w 1265 roku. Kubilai Khan powierza tybetańskiemu przedstawicielowi linii Sakjapów – P’hangpa, rolę perceptora cesarskiego połączoną z władzą polityczną i obywatelską Tybetu. W ten sposób "Kraina Śniegu" znjaduje się w Imperium Mongolskim należącym do Cesarstwa Chńskiego.

  

Wprowadzony protektorat przez dynastię mongolską, następnie jest odziedziczony w XIV wieku przez dynastię Ming. Mingowie to ostatnia dynastia Chin dominowana przez Han’ów. Okres jej panowania należy do najwspanialszych i najbardziej skutecznych rządów oraz stabilności społecznej w historii chińskiej. Dynastia ta tylko  teoretycznie sprawowała swój protektorat nad Tybetem, który wyszedł spod orbity Pekinu, stając się centrum rywalizacji różnych plemion mongolskich.

 

   W 1577 Altan Khan nadaje tybetańskiemu mnichowi Seunam Gyamtso tytuł Dalai-Lama, a w 1642 roku piąty Dalai-Lama staje się najwyższym władcą całego Tybetu. Tak więc od 1643 r. do 1949 r. w Tybecie władzę sprawują Dalai-Lamowie. Byli oni albo szefem państwa, albo wasalem Chin, w zależności od stosunków bilateralnych obu narodów. Władzę tę Dalai-Lama sprawował sam lub dzielił ją z Panchenlamą.

Jeśli wezmę pod uwagę kryteria osobistych sentymentów, to realny początek włączenia Tybetu do Chin przypada o świcie XVIII wieku za ostatniej dynastii mandżurskiej panującej w Chinach – Qing.

  W 1720 roku armia chińska w epicentrum trwającej wojny w Tybecie, umieszcza na tronie VII Dalai-Lamę. Dwóch przedstawicieli cesarskich zwanych "ambanami" zakorzenia swoje wpływy w Lhasie ingerując w politykę wewnętrzną. Chińskie garnizony stacjonują na obszarach tybetańskich. Jednak protekcja ta pozostaje znikomą.

  Dwa okresy są istotne, mianowicie rok 1904 związany z zajęciem Tybetu przez Anglików i odzyskaniem go przez Chińczyków i okres 1912–1950, kiedy Tybet sam sobie proklamował swą niepodległość bez uznania przez Chiny.

  Ekspedycja angielska krwawo stłumiła obronę tybetańską – oczywiście tego mało w podręcznikach, lepiej jest oczerniać Chiny za ich zaborczość i inwazję. Anglicy na krótko przyznają sobie przywileje dyplomatyczne i handlowe. Chińczycy sprytnie to wykorzystują  i tymczasowo przejmują kontrolę nad Tybetem aż do rewolucji 1911 roku, kiedy to wojsko i władze chińskie są wydalone z Tybetu.

  Stosunki sino-tybetańskie na przestrzeni XIX i XX wieku zaznały wiele udręk i konfliktów. Rząd chiński starał się utrzymać swe wpływy w prowincji, kosztem rywalizacji między Panczenlamą (N°2), a Dalai-Lamą. (N°1). Dalai Lama próbował "wyzwolić się" z chińskiego nadzoru, nawet opierając się o pomoc Anglików obecnych w sąsiednich Indiach. Aby pokazać swą przeważającą rację w 1910 roku rząd w Pekinie  wysłał ekspedycję wojskową i obalił XIII Dalai-Lamę, ten z kolei znalazł schronienie w Indiach brytyjskich.

  Wraz z upadkiem mandżurskiej dynastii w 1911 roku i z ustanowieniem Chińskiej Republiki, Dalai-Lama powrócił do Lhasy i anulował związki jakie łączyły Tybet z Chinami od wieków, proklamując tym samym niepodległość Tybetu w 1912 roku.

  Chiny uzasadniając swą obecność w Tybecie przedstawiają dwa argumenty:

* po pierwsze - Tybet zawsze był nieodłączną częścią Państwa Środka

* po drugie – ekonomia i życie społeczeństwa Tybetu były zacofane i feudalizm był przeszkodą do postępu społecznego


  Na myśl mi od razu przychodzi również analiza, pretekstująca uzasadnienie spraw ekonomicznych i wojskowych. Chiny nie chcą stracić tego co ich jest od wieków, dlatego tak srodze strzegą swej zachodniej prowincji. Nie będę argumentować jakim kosztem odbywa się utrzymanie tego regionu i na jakich zasadach mają się stosunki obopólne. Proszę również nie oczekiwać z mojej strony jakiejkolwiek reakcji na ataki skierowane w stronę Chin. Przemilczę ten temat, w nadzieii, że nikogo nie rozgniewam.

  Na zakończenie dodam, że Tybet to największa rezerwa mineralna całej Azji, więc dlaczegóż to Chiny miałyby ją utracić.

Do 1949 roku Tybet był cichym państewkiem oddzieląjacym Chiny od Indii. Dzisiaj jest autonomicznym regionem Chin, w którym stacjonuje potężna armia chińska strzegąca granicy. 

 


 

Zobacz galerię zdjęć:

Kubilai Khan
Kubilai Khan Księżniczka Wen Cheng król Song-tsen Gampo
zhongguo
O mnie zhongguo

CHINY - to moja pasja i powołanie. KRAJ, w którym jest najwięcej ludzi do polubienia. JĘZYK, HISTORIA, KULTURA, TRADYCJA ... wszystko mnie interesuje. Wśród moich podróży po Chinach losy wiodą mnie tam gdzie jest zawsze coś do odkrycia </&lt NAGRODA ''za systematyczną prezentację kultury chińskiej i budowanie mostów pomiędzy narodem chińskim i polskim'' (2012 rok)"

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura