W tym roku kino chińskie powraca do Cannes z trzema filmami, które są proponowane amatorom tego legendarnego festiwalu. Szczególną uwagę chcę zwrócić na twórczość reżysera szóstej generacji Jia Zhang Ke. Filmowiec uczestniczy w kompetycji i ma wielkie szanse aby zdobyć jedną z nagród, wszak już był nagrodzony na festwalu w 2008 roku.
Ekipa filmowa
Obok Jia Zhang Ke przedstawiony będzie film Flory Lau ‘’Pewne spojrzenie’’ i film Johnnie To ‘’Nocny seans’’.
Ale powrócę do tego reżysera, za sprawą którego powstała ta notka.
Jia Zhang Ke urodził się w 1970 roku w Fen Yang, mieście w prowincji Shan Xi. Był studentem w Szkole Sztuk Pięknych w stolicy prowincji, w której przyszedł na świat – Taiyuan. Następnie wstąpił do Filmówki w Pekinie, gdzie stworzył ‘’filmową grupę eksperymentalną’’ uważaną za pierwszą strukturę niezależnego filmu chińskiego. W 1991 roku napisał swoją pierwszą powieść.
Jest reżyserem uhonorowanym za granicą swego kraju, a w nim znany tylko w środowisku kinomanów. Otrzymał wiele nagród na światowych festiwalach filmowych. W filmach swych reżyser kładzie duży akcent na realistyczne sceny zaczerpnięte z życia codziennego, zakorzenione w kulisach Chin. Właśnie z tego względu jest bardziej znany przez publiczność europejską niż chińską. Nota bene w Chinach nikt mi nic o nim nie potrafił nigdy powiedzieć.
W 2006 roku Jia Zhang Ke otrzymał ‘’Złotego Lwa’’ na 63 weneckiej Mostra za film ‘’ Still Life’’. Swym filmom nadaje angielskie tytuły z myślą o publiczności zagranicznej i dla większego zaiteresowania się nimi publiczności chińskiej (z racji pewnych snobistycznych tendencji). Nie myślał nigdy być reżyserem, po nieudanym starcie w malarstwie, powiedział ojcu: ‘’jeszcze o mnie usłyszysz i będziesz ze mnie dumny’’. Dotrzymał obietnicy, ojciec może być dumny z syna.
W telegraficznym skrócie przedstawić chcę filmową twórczość tego niezwykle utalentowanego reżysera.
"Xiao Wu’’ - film pochodzi z 1997 roku, opowiada codzienne życie złodziejaszka z rodzinnego miasta reżysera.
Film jest analizą dokumentalną społeczeństa chińskiego, odtwarzającą stosunki społeczne średniej klasy, odzwierciedlających nudę i poczucie powstającego impasu. Tytułowa postać powraca w późniejszym filmie ‘’Nieznane przyjemności’’, gdzie jest szefem bandy, widzimy go jeszcze w innych filmach takich jak ‘’Platform’’ i ‘’The Word’’
***
‘’Platform’’ - film narodził się w 2000 roku na wątku znanej piosenki śpiewanej na stacji kolejowej. I na nowo akcja toczy się w okolicach rodzinnego miasta reżysera - Feng Yang. Jest to epopeja zwykłych ludzi.
Język lokalny miesza się z językiem ogólnym, a więc chińskim. Film ukazuje zmiany osobiste i socjalne w Chinach. Film został wybrany na festiwalu w Toronto jako drugi najlepszy film ostatnich 10 lat.
***
‘’Nieznane przyjemności’’ - w Datong (prowincja Shanxi) dwoje młodych 19-to letnich bezrobotnych ludzi, bez przyszłości wałęsa się po ulicach miasta.
***
‘’The world’’ (2005)
Tao zarabia na życie jako tancerka w Parku Atrakcji ‘’The world’’ – wielkim kompleksie składającym się z replik znanych zabytków świata. Jej chłopak pracuje tutaj jako strażnik... chcą oni wciągnąć do tej pracy również przyjaciółkę, której mąż wyjechał do Francji.
***
‘’Dong’’– ten dokumemtalny film z 2006 roku, przedstawia pracę współczesnego malarza Liu Xiao Dong poprzez jego dwa dzieła. Pierwsze wykonane jest w Feng Jie, mieście które wkrótce zostanie zatopione przez wody Zapory 3 Przełomów. Malarz przedstawia portrety robotników podczas pracy i relaksu. Drugie dzieło to sceny zaczerpnięte z Bangkoku, pokazujące piękne, zmysłowe, młode kobiety. Reżyser i malarz pokazują prostotę i godność Chińczyków.
***
‘’Still Life’’ jest mym ulubionym filmem Jia Zhang Ke, nakręconym na początku 2006 roku w mieście Feng Jie.
Film opowiada dwie historie, nieco równoległe.
Han San Ming-górnik, chce odszukać żonę, której nie widział 16 lat. Druga postać to pielęgniarka–Shen Hong,która szuka męża będącego z dala od domu od dwóch lat,chce rozwodu. Dwie opowieści o samotności i o opuszczeniu, ale także o solidarność, w której splatają się indywidualne dramaty i zbiorowe losy. Film jest wezwaniem społeczeństwa nękanego przez gwałtowne wstrząsy i siły natury,dokumentalny melodramat,dramat społeczny i o niepowtarzalnej mocy wzruszeń.
***
‘’City 24’’ z 2008. Akcja ulokowała się w zniszczonej dzielnicy miasta Cheng Du – stolicy Si Chuan’u. Mają tu powstać nowoczesne wieżowce. Film był przedstawiony na festiwalu w Cannes.
***
‘’I wish I knew’’ (2010) 
Opowiada historię Shang Hai’u poprzez usta mieszkańców fascynującego portu, w którym zaszły ogromne zmiany od 1930 roku. Są to zmiany polityczne i kulturalne, rewolucje, zamachy, przemieszczanie się ludności. 18 osób wspominających swe życie w tym mieście, swe osobiste doświadczenia zamyka w 18 roździałach... Shang Hai z przeszłości i z przyszłości. Shang Hai jest również tym miastem gdzie wszystko się zaczęło dla chińskiego kina. Jia Zhang Ke zatem integruje w swym filmie cały szereg starych filmów z shanghajskiej wytwórni filmowej.
***
’'A touch of Sin’’ - mało jeszcze wiemy o tym ostatnim filmie Jia Zhang Ke. 
Jest to trzeci oficjalny ‘’występ’’ reżysera na Festiwalu Filmowym w Cannes. Pierwszy raz ‘’Nieznane przyjemności’’, drugi raz ‘’City 24’’. To długi film (2 godz.13’), z kilkoma krwawymi zdarzeniami, z humorem i z ukazaniem nierówności społecznej.
Film jest hołdem złożonym reżyserom Chang Che i King Hu, wielkim specjalistom sztuki walki. Z pewnością ten nowy film będzie miał kilka scen akcji, co będzie zaskakujące je zobaczyć. Historia nie jest całością lecz porozrzucana w różnych częściach Chin.
Mam nadzieję, że Jia Zhang Ke nie wyjedzie z Cannes z pustymi rękoma.
Z ostatniej chwili 26/05/13, godz. 19:45 czasu środkowo-europejskiego,
Jia Zhang Ke zdobył nagrodę za najlepszy scenariusz:
Jia Zhang Ke ze swoją ulubioną aktorką (i jednocześnie żoną), która gra w jego filmach
