Naród YAO ze względów osobistych darzę wyjątkową sympatią, mogę rzec, że jego obyczaje najbardziej są bliskie memu sercu. Latem 2010 poświęcam jedną z mych notek temu miłemu narodowi.
Dzisiaj z wielką przyjemnością chcę opisać wyjątkową tradycję kobiet Yao z prowincji Guang Xi, których długie włosy wzbudzają podziw i ciekawość. Tę autentyczną starożytną tradycję noszenia długich włosów przez kobiety z narodu Hong Yao (Czerwoni Yao) można spotkać w miejscowości Huang Luo w samym sercu górskiego Long Sheng. Zwią się Czerwoni Yao gdyż noszą szaty w kolorze czerwonym. Długie włosy kobiet są symbolem długowieczności, bogactwa i szczęścia, ta z nich mająca najdłuższe włosy ma być najszczęśliwszą, włosy są jej skarbem.
W wiosce mieszka około 400 osób, wśród których prawie 85 rodzin dzieli to samo nazwisko PAN. 80-120 kobiet ma długie włosy dochodzące do 1,5 m długości, podobno najdłuższe w wiosce sięgają 2,1 m.
Poznaję Pan Hong Mei z owiniętymi wokół głowy włosami tworzącymi duży kok na jej czubku, wyznaje mi ona, że najpierw je rozczesuje delikatnie aby stały się one ciemniejsze i błyszczące, potem je czesze długo by były gęste i lśniące. Gdy dziewczyna Hong Yao ma 18 lat obcina włosy pierwszy raz w życiu, jest to jedyny raz kiedy może je strzyc. Przed ślubem nosi chustę, gdyż zgodnie z tradycją nikt nie może widzieć jej włosów. Zamężne kobiety już nie muszą nosić chust, a po urodzeniu dziecka zmieniają fryzurę upinając włosy drewnianym grzebieniem. Długie włosy nawet 1,5 m myje się co trzy dni, sekretem utrzymania czarnych i czystych włosów jest płukanie w skrobi ryżowej, jest to naturalny szampon i zarazem bardzo dobra odżywka, zimą i latem włosy myje się wodą ze źródła.
Podróżując miejscowymi autobusami po tym regionie spotykam wiele kobiet z pięknie upiętymi kruczymi włosami w kok. Dzisiaj drewniany grzebień zastąpił kolorowy plastikowy. Dowiaduję się, że kobiety z tutajszych wiosek zarabiają na życie eksponując swe włosy turystom. Nawał ciekawskich turystów powoli jest przyczyną zmiany tradycyjnego życia tego narodu, to dla nich powstają grupy niby folklorystyczne dające płatne przedstawienia.
Huang Luo była dawniej jadną z najbiedniejszych wiosek, dzisiaj dzięki temu lukratywnemu zajęciu prosperuje całkiem wspaniale. Jej mieszkańcy żyją w typowych drewnianych domach, na dole trzymają trzodę chlewną i bydło, na piętrze to ich domostwo, a na strychu przechowują produkty rolne i zapasy na zimę. Spotyka się coraz częściej , że zwierzęta domowe ze względów higienicznych trzymane są w innych budynkach.
Pan Hong Mei chce bardzo aby jej potomstwo odziedziczyło dawne tradycje i by jej córka miała długie włosy.
