Dzisiejszy dzień był owocny.
Rano byliśmy w miasteczku olimpijskim, chyba nie muszę jego przedstawiać, wszyscy je znamy z Letniej Olimpiady w 2008 r. Pamiętamy też doskonale ‘’Ptasie Gniazdo’’, na którym pierwszym hymnem narodowym odegranym, był nasz Mazurek Dąbrowskiego dla Tomasza Majewskiego zdobywcy złotego medalu w pchnięciu kulą.
Inną ciekawą budową okazała się sześcienna Pływalnia Olimpijska położona w parku tuż obok stadionu olimpijskiego.
Po obiedzie, kierunek Muzeum Kina...
... jakoś trudno było go znaleźć. Dwa razy dzwonię do informacji muzem, gdyż nie możemy dotrzeć do celu. Jak się później okazuje jesteśmy obok, tylko że nie głównego wejścia.
Muzeum narodziło się w 2007 roku w setną rocznicę powstania chińskiego kina. Miejsce o ogromnej przestrzeni, na trzech poziomach w całości poświęcone siódmej sztuce z salonami kompleksowymi IMAX (3D) i wieloma małymi intymnymi salami ukazującymi wszystkie kroki chińskiej kinematografii.
Każde z poziomów tego muzeum przedstawia chronologicznie kolejne epoki kinematografii. Postaram się w jak najbardziej synetycznym skrócie przedstawić jej zarys.
Tuż po jego wynalazku, kino zostało wprowadzone w Chinach przez twórców europejskich i amerykańskich, wynajmujących herbaciarnie, restauracje, gdzie kręcone były filmy.
Pierwszy pokaz filmowy w Chinach pochodzi z 1896 roku, a więc zaledwie jeden rok po jego wynalezieniu przez braci Lumière. Jest nim dokumentalny film "Góra Ding Jun" składający się z trzech scen na motywach opery pekińskiej. 
W ciągu następnej dekady spółki produkcyjne należą głównie do obcokrajowców. Dopiero od 1916 roku chińskie filmy kręcone są w studiach szanghajskich przez chińskich techników, odczuwalny jest wpływ Zachodu w produkowanych filmach przez ponad 2 lata i również wpływ chińskiej opery staje się silny. W latach 1920 nacjonaliści i komuniści walczą o kontrolę w studiach filmowych i nad treścią filmów.
Nacjonaliści są za filmami rozrywkowymi w odróżnieniu od postępowców z ruchu 4/05/1919, którzy chcą filmów ‘’społecznych’’ obsadzających w głównych rolach biedotę i pokrzywdzonych. Filmy o tematyce społecznej są powoli zastępowane filmami historycznymi i następnie kostiumowymi, aż wreszcie filmami o tematyce zwiazanej z chińską sztuką wojenną (wu xia).
Przechadzając się po kolejnych salach jestem światkiem tej ewolucji. Przechodzę z piętra na piętro, z sali na salę, dekoracja się zmienia. Zachwycam się dołączonymi eksponatami, cała koncepcja jest bardzo przejrzysta, dobrze dostosowana do upodobań zwiedzających, nawet ci co kinem się nie pasjonują mogą odkryć je i pokochać.
Nie każdy z nas wie, że lata 1930 to złoty wiek chińskiej kinematografii, czas, w którym reżyser powraca do socjalnych tematów krytykując Guo ming dang oraz inwazję japońską.
W 1932 roku powstaje grupa filmowców promująca postępowe idee.
I tak rodzą się studia "Yi hua", "Ming xin" i "Lian hua" dominujace rynek filmowy.
Pierwsze gwiazdy to moja ulubiona Hu Die (‘’Motyl’’). Hu Die była pierwszą chińską aktorką wybraną na ''królową kina'' w 1933 r, pochodziła z rodziny mandżurskiej:
Ruan Ling Yu, Zhao Dan, Zhou Xu An i Jin Yan. Shanghai staje się centrum chińskiej produkcji, mimo że studia w Pekinie i Kantonie zaczynają z nim konkurować. Japońska inwazja i okupacja przyczynia się do końca złotego wieku w Shanghaju. Z wyjątkiem "Xin hua" wszystkie studia zakluczają drzwi, a ich twórcy przesiedlają się do Hong Kong’u i innych miejsc będących pod wpływem nacjonalistów.
Po 1945 roku studo "Lian hua" na nowo osiedla się w Shanghaju gromadząc lewicowych reżyserów. Po przejęciu władzy w 1949 roku, rząd komunistyczny wykorzystuje kino jako wspaniały środek propagandy, a od 1951 roku utwardnia kontrolę nad środkami masowego przekazu.
KPCH nakazuje produkcję filmów na wzór radziecki, partia wysyła filmowców na staże do Moskwy. Nakręcane filmy choć propagandowe nie są pozbawione wartości artystycznych. Werwa chińskich kinomanów wzrasta z 47 milionów w 1949 roku do 415 milionów w 1959 roku.
W ciągu tych lat w Chinach wyprodukowano 603 filmy, w tym filmy dokumentalne o bogatej informacji.
W 1956 roku wraz z otwarciem Pekińskiej Akademii Kina, Chiny rozpoczynają rozwój filmów rysunkowych z tradycyjnym malarstwem. Moja znajoma, już starsiwa dzisiaj pani była jedyną i pierwszą zachodnią specjalistką kina chińskiego, która uratowała od zguby unikalne filmy rysunkowe. W swym małym paryskim mieszkaniu nagromadziła unikaty, walczy samotnie przy pomocy nielicznych śmiałków by nie zostały "zniszczone czasem".
Nadchodzą czasy rewolucji kulturalnej, a z nimi bardzo surowa cenzura. Niemalże wszystkie filmy nakręcone przed rewolucją kulturalną są zakazane ne i tylko nieliczne są produkowane. Jiang Qing – żona Mao i była aktorka jest kluczowym dyrygentem tego oczyszczenia sztuki. Jednym z niewielu filmów, znanych z tego okresu jest bardzo słaba filmowa baletowa wersja rewolucyjnej opery "Czerwony Pułk Kobiecy".
Już znany przez Was i opisany balet został przeniesiony na ekran przez genialnego Xie Jin. Do 1972 roku jest okresem martwym w kinie chińskim, poległe odradza się dopiero po 1976 jako medium popularnej rozrywki.
W latach 1980 branża przeżywa trudności. Konkurencja z innymi formami rozrywki i kontrola władz państwowych, która nadal istnieje uniemożliwia kinomatografii awansować. Koniec rewolucji kulturalnej powoduje wyświetlanie filmów o tematyce związanej z emocjonalnalnym szokiem spowodowanym przez trudny okres. Pekińska Akademia Kina otwiera swoje podwoje w 1978 roku, jej absolwenci stanowią pierwszą promocję po Rewolucji Kulturalnej w 1982 r. i zwani są "piątem pokoleniem" kina chińskiego. Różnią się oni od tradycyjnych metod filmowych bardziej wolnym i mniej komercyjnym kinem, dość bliskim francuskim reżyserom.
Dwaj najbardziej znani przedstawiciel ‘’piątej generacji’’ to Chen Kai Ge twórca "Żółtej Ziemii" i Zhang Yi Mou, który zadebiutował tym filmem kręcąc zdjęcia. Film, w przebraniu historycznym atakuje Partię Komunistyczną i stał sieę wydarzeniem Festiwalu Filmowym w Hongkongu w 1985 roku.
Zhang Yi Mou spotkyka się z sukcesem swego filmu "Czerwone Proso"
Wszystkie filmy z tego okresu otrzymują wspaniałą recenzję na Zachodzie. Ten sukces jednak nie pozwala na wybicie się we własnym kraju ich realizatorów, cenzura nadal pozostaje silna.
"Piąta generacja" znika w 1989 roku. Niektórzy filmowcy wyjeżdzają za granicę, podczas gdy inni pracują dla telewizji w Chinach.
"Szósta generacjia" pojawiła się po wydarzeniach na placu Tian an men, działa ona skryta ‘’pod ziemią’’. Filmy są kręcone szybko, z niskich funduszy, nadając im wygląd dokumentalnych długich ujęć, omawiają kwestie takie jak bezrobocie, prostytucja i przestępczości, pokazując miejskie życie, naznaczone odrzuceniem romantyzmu, indywidualizmu i dezorientacji.
Najbardziej wymonym i mym ulubionym jest Jia Zhangke ("Xiao Wu – Kieszonkowiec", "Unknown Pleasures", "Platform", "World").
Filmy "szóstej generacji" wyświetlane są na zachodnich festiwalach, ale nie są znane w Chinach. Niektórzy krytykują ich brak zainteresowania u chińskiej publiczności.
Prace przygotowawcze do zbierania wszelkiej dokumentacji o kinematografii chińskiej, która znalazła się w tym muzem trwały rok. Pierwszymi zwiedzającymi były znane gwiazdy z filmowej branży.
Jak przystało na Chiny jest to oczywiście największe muzem kina na świecie, jest ono pamiątką narodzin chińskiego kina i centrum badań, wspaniale promuje kulturę filmu i wymianę akademicką będąc gospodarzem seminariów. W jego sejfach spoczywa ponad 1500 filmów, ponad 4300 zdjęć i wszelakich dokumentów stanowiących jego bogaty zbiór w 20 salonach wystawowych.
Ponadto muzeum jest wyposażone w technologię światowej klasy, najlepszy wizualny system, największy ekran w Azji, system kinowy ''IMAX'' zapewnia widzowi niezwykłe wrażenia przy oglądaniu filmów.
Dodam jeszcze, że muzeum jest bezpłatne i czynne od wtorku do niedzieli, trzeba poświęcić co najmniej ½ dnia aby je zwiedzić.
Było z pewnością dużo spraw historyczno-technicznych tutaj opisanych, ale i te w ogromnym skrócie są ukazane. Ponad 100 lat chińskiego kina mieści się na trzech piętrach, a moja notka tylko na jednej stronie.
Zapraszam na moje dalsze opowieści o Pekinie... i nie tylko!
*rozdział szósty
